به گزارش مشرق، شرلوک هلمز- هرچند گفته می شود براساس شخصیتی واقعی طراحی شده، اما شخصیت خیالی است که سر آرتور کانن دویل، نویسنده و پزشک اسکاتلندی خلقش کرده است. شهرت هلمز در قدرت استنتاج و ریزبینی اوست هلمز اولین بار بار مان «اتود در قرمز لاکی» در سال 1887 به خوانندگان معرفی شد و در مجموع در چهار رمان و 56 داستان کوتاه حضور داشت. دومین رمان با عنوان «نشان چهار» در سال 1890 به چاپ رسید.

اولین داستان های کوتاه با محوریت شرلوک هلمز در مجله «استرند» منتشر شدند که با استقبال گرم مخاطبان همراه بودند. اولین داستان کوتاه «رسوایی در بوهمیا» نام داشت و سال 1891 منتشر شد. دیگر رمان ها و داستان های کوتاه شرلوک هلمز به صورت پاورقی در فاصله سال 1891 تا 1927 منتشر شدند. زمان وقوع داستان ها فاصله سال های 1889 تا 1914 است. گراهام گرین داستان نویس مشهور انگلیسی می گوید: «اولین بار نشانه چهار را به سال 1914 در سن 10 سالگی خواندم، آن شب تاریک در سرای پاندیچری را هرگز فراموش نمی کنم.»

شرلوک هلمز، در داستان «اتود در قرمز لاکی» با واتسن آشنا می شود و هر دو با هم، در خانه ای به شماره پلاک «B221» واقع در خیابان «بیکر»، ساکن می شوند. بیشتر داستان های شرلوک هلمز، از زبان دکتر واتسن، بازگو می شوند. زرنگ ترین دشمن او پروفسور جیمز موریاتی شریر بود که به دست هلمز نابود شد.

شرلوک هلمز در سینما

شرلوک هلمز بیش از هر کاراکتر دیگری در تاریخ سینما روی پرده ظاهر شده است. اولین فیلم با حضور هلمز «پریشانی شرلوک هلمز» نام دارد که فیلمی یک حلقه ای است با مدت زمان کمتر از یک دقیقه، این فیلم سال 1900 ساخته شده است. در فاصله 1908 تا 1911 بیش از 10 فیلم کوتاه با محوریت شخصیت هلمز ساخته شده است. در سال 1911 نیز با حضور مک سنت در نقش هلمز 11 فیلم کوتاه شرلوک هلمز البته با لحن کمدی ساخته شد.

سال 1916 هری آرتور سینتبری که روی صحنه تئاتر صدها بار نقش هلمز را بازی کرده بود با فیلم «دره ترس» وارد دنیای سینما شد. از دیگر بازیگران مشهوری که نقش هلمز را در سینما بازی کردند می توان به جان بریمور اشاره کرد که سال 1922 در فیلم «شرلوک هلمز» لباس کارآگاه زیرک را به تن کرد. در این فیلم رولند یانگ نقش دستیار هلمز یعنی دکتر واتسن را بازی می کرد. «شرلوک هلمز» بریمور اولین فیلم هلمزی بود که با بودجه کلان و حضور ستارگان سینما ساخته شد.

شخصیت هلمز گاه دست مایه ساخت فیلم های کمدی و هم چنین نقیضه هایی بر این شخصیت شده است؛ شاید معروف ترین فیلمی که شخصیت هلمز را وارد دنیای کمدی می کند «زندگی خصوصی شرلوک هلمز» به کارگردانی بیلی وایلدر باشد. هر چند این فیلم چندان مورد استقبال قرار نگرفت.

«اتود در وحشت» با بازی جان نویل در نقش شرلوک هلمز و «جواز قتل» با بازی کریستوفر پلامر در نقش شرلوک هلمز، دو فیلم متفاوت و غیرتجاری براساس داستان های کانن دویل هستند، در این دو فیلم هلمز به نبرد با جک شکم پاره کن، قاتل سریالی معروف می رود.

اقتباس سینمایی گای ریچی از داستان های «شرلوک هلمز» این کارآگاه را به دنیای اکشن وارد کرد. در فیلم های ریچی، رابرت داونی جونیور نقش شرلوک هلمز و جود لاو نقش دکتر واتسن را بازی می کند. فیلم اول، «شرلوک هلمز» نام داشت که سال 2009 اکران شد، فیلم دوم «شرلوک هلمز، بازی سایه ها» نام داشت که سال 2011 روی پرده رفت.

جدیدترین فیلم با شخصیت شرلوک هلمز در نقش اصلی «آقای هلمز» نام دارد که بیل کاندون آن را ساخته و ایان مک کلن در آن نقش هلمز را بازی می کند. در این فیلم با هلمز سالخورده رو به رو هستیم که دارد دچار آلزایمر می شود و سعی می کند راز آخرین پرونده ای که موفق به حل آن نشده را کشف کند. در این فیلم خبری از دکتر واتسن نیست و هلمز سعی دارد با نوشتن ماجرای آخرین پرونده به آن شکلی که واقعا اتفاق افتاده، خودش را همانطور که واقعا بوده توصیف کند.

شرلوک هلمز در تلویزیون

اقتباس های تلویزیونی (سریال و فیلم) از داستان های شرلوک هلمز شهرت بیشتری دارند. بسیاری از منتقدان و مخاطبان سریال «ماجراهای شرلوک هلمز» تولید تلویزیون گرانادا را که در فاصله 1984 تا 1994 روی آنتن می رفت بهترین سریال اقتباسی شرلوک هلمز می دانند. در این سریال جرمی برت نقش هلمز را بازی می کرد و دیوید برک و بعدا ادوارد هاردویک نقش دکتر واتسن را بازی می کردند.

این سریال وفادارانه ترین اقتباس از متن کانن دویل است. از میان 60 داستان و رمان کانن دویل 42 داستان به صورت سریال درآمده اند که شامل 36 ساعت سریال و پنج فیلم تلویزیون هستند. این سریال در ایران نیز روی آنتن رفته است. جدای از این شبکه بی بی سی در سال 1951 سریال کوتاهی (مینی سریال) با بازی آلن ویتلی در نقش هلمز و ریموند فرانسیس در نقش واتسن تولید کرد. یکی دیگر از سریال های شرلوک هلمز نیز سال 1954 با بازی رولن هوارد و هوراد ماریون- کاروفورد در فرانسه تولید شد.

سریال 24 قسمتی «شرلوک هلمز و دکتر واتسن» که در سال 1980 تهیه شد و جفری وایتهد و دونالد پیکرینگ در آن بازی داشتند نیز از جمله سریال های معروف شرلوک هلمزی بود. شرلوک هلمز حتی به تلویزیون شوروی سابق هم راه پیدا کرد. در فاصله 1979 تا 1986 پنج فیلم تلویزیونی با عنوان «ماجراهای شرلوک هلمز و دکتر واتسن» تولید شد که در یک مجموعه 11 قسمتی روی آنتن رفت. در این سریال واسیلی لیوانوف و ویتالی سولومین به ترتیب نقش شرلوک هلمز و دکتر واتسن را بازی می کردند.

تلویزیون بریتانیایی گرانادا در سال 1982 یک مجموعه هشت قسمتی با عنوان «شرلوک جوان: ماجرای خانه مینور» روی آنتن فرستاد که در آن شرلوک جوان راوی داستان ها بود. در این مجموعه گای هنری نقش شرلوک هلمز را بازی می کرد. جدیدترین سریال براساس داستان های کانن دویل، سریال «شرلوک» است که در آن بندیکت کامبریج نقش هلمز و مارتین فریمن نقش دکتر واتسن را بازی می کند. فعلا سه فصل این سریال در سه قسمت 90 دقیقه ای ساخته شده است.

تفاوت اصلی این سریال در این است که ماجراهای آن در دوران معاصر می گذرد و شرلوک هلمز موبایل دارد و در لندن امروزی باید پرونده های قتل را حل کند. هر قسمت این سریال با الهام از یک یا چند داستان کانن دویل نوشته شده اند، اما مسیر داستان های کانن دویل را دنبال نمی کنند.


این سریال یکی از موفق ترین اقتباس های تلویزیونی از داستان های هلمز است و جدا از جوایز بسیاری که برده نزد مخاطبان هم بسیار محبوب است و باعث شد کامبریج به یک ستاره بدل شود و راهش به سینما باز شود و به مارتین فریمن هم در بدل شدن به یک بازیگر پرکار سینما کمک بسیاری کرد. این سریال به دلیل تدوین سریعی که دارد و استفاده از تکنولوژی با دیگر اقتباس ها از داستان هلمز تفاوت دارد.

سریال «بدیهیات» نیز براساس شخصیت شرلوک هلمز طراحی شده، هر چند داستان هایش متکی به داستان های کانن دویل نیستند. در این سریال آمریکایی جانی لی میلر نقش شرلوک را بازی می کند و دکتر واتسن این بار زنی است با بازی لوسی لیو.

شرلوک هلمز از زبان یان مک کلن

باید اعتراف کنم وقتی داشتیم «آقای هلمز» را می ساختیم فکر می کردم این فیلم مخاطبانی خواهد داشت که شرلوک هلمز را دوست دارند و دلشان می خواهد او را از یک زاویه دیگر ببینند فکر کنم من صد و سی امین بازیگری باشم که نقش هلمز را بازی می کند. حداقل هلمز من کمی فرق دارد. با خودم گفتم آدم هایی سراغ این فیلم می آیند که دوست دارند کاری پست مدرن ببینند، پست مدرن کلمه درستش است، نه؟ من از آن جنبه شخصیت شرلوک هلمز خوشم آمد که نشان می داد شبیه آدم های دیگر است، شبیه کسانی که من در زندگی دیدم مدام یاد نامادری خودم در سال های آخر عمرش می افتادم. او صد سال عمر کرد و یک جاهایی حافظه اش را از دست می داد.

راستش به نظرم این فیلم درباره سالخوردگی است، درباره اینکه هیچ وقت برای پیدا کردن و کشف کردن خودت دیر نیست. راستش از این نظر فیلم ربطی به شرلوک هلمز ندارد، بیشتر درباره خود زندگی و زیستن است. من سریال «شرلوک» با بازی بندیکت کامبریج را دیدم، مفرح است، یک تفریح عالی. اما امیدوارم بندیکت فکر نکند ما رقیب هم هستیم و داریم بر سر شرلوک با هم جنگ می کنیم.

من با بیل کاندون در فیلم «خدایان و هیولاها» همکاری کردم و با هم قرار گذاشتیم قبل از مرگ مان، حتما یک فیلم دیگر با هم کار کنیم. بالاخره یک روز تماس گرفت و گفت فیلمی که دنبالش بودیم را پیدا کردم. بعد گفت درباره شرلوک هلمز است و همینطور که تعریف کرد ماجرا جالب و جالب تر شد. فیلم هم درباره شرلوک هلمز است و هم اینکه چه اتفاقی درونش رخ می دهد.

درباره بی همسری است، درباره تنهایی است و درباره امکان رستگاری و این جالب بود. من در فیلم نقش 60 تا 93 سالگی هلمز را بازی می کنم. خب خودم 76 ساله هستم و می توانم تصور کنم 93 سالگی یعنی چه. با پیری غریبه نیستم.

شرلوک هلمز از زبان بندیکت کامبریج

شرلوک هلمز می تواند بوروکراسی، حماقت و میان مایگی دوران ما را مثل تیغه ای داغ که کره را می برد، برش دهد. هیچ منظور سیاسی در این شخصیت نهفته نیست، او فقط کسی است که راحت می شود وارد قرن بیست و یکش کرد، چون همیشه قهرمانی مدرن بوده، سریع فکر می کند و صحبت می کند، بامزه است و شخصیتی دارد که کنارش بودن لذت بخش است. او از آزمون زمان سربلند بیرون آمده و امروز همانقدر سرگرم کننده است که در دوران ویکتوریا، در سراسر دنیا او را دوست داشتند چون پتانسیل هر کاری را دارد، ماجراهای او به دنیای ما ربط دارد چون هنوز هم یک چهره ضدقهرمان است.

شرلوک همیشه مردی مدرن بوده، او همیشه در علم بررسی صحنه جرم پیشرو بوده، اهل آزمایش کردن بوده، از روش های استنتاج بهره می برده، اصلا در زمانه خودش خیلی پیشرو بوده. شیوه او در تجزیه و تحلیل خاکستر و ردپا بسیار بسیار نوین بوده. به نظرم چالش اصلی بیان همگی این مسائل بود نه اینکه او استاد اینترنت و شبکه های اجتماعی است و همه این ها به سریع تر شدن کارهایش کمک می کنند. او یک کارآگاه اریژینال است. خیلی رضایت بخش بود که او را به دوران سریال های کارآگاهی مدرن مختلف بیاوریم و ببینیم هنوز بهترین است.

کتاب های سر آرتور کانن دویل منبع الهام من برای طراحی این شخصیت بود همه چیز در این کتاب هاست. قبلا به اندازه ای که حالا کتاب ها را می خوانم، اهل مطالعه آن ها نبودم. طرفدار سینه چاک کتاب ها نبودم. اینطور نبودم که همه اش کتاب ها ی کانن دویل را بخوانم.

این روزها در بازیگری هم همینطور هستم، دوست دارم کارم تنوع داشته باشد. به نظرم خوشبختی برای شرلوک هلمز این است که بداند حق با او بوده، به همین سادگی. چیزی که او را خوشبخت می کند داشتن یک مسئله و حل کردن آن است.

•    نام شرلوک هلمز بیش از 100 سال قدمت دارد و معروف است به خاطر کلاه شکاری که بر سر دارد، قدرت استنتاج، روابط احساسی افلاطونی و صحنه سازی مرگ خودش.

$156,000

156 هزار دلار/ ارزش شماره کریسمس 1887 مجله «بیتون» که در آن اولین داستان شرلوک هلمز با عنوان «اتود در قرمز لاکی» منتشر شد. سر آرتور کانن دویل برای این داستان تنها 24 پوند دستمزد گرفت.

شرلوک های محبوب دویل

این سه داستان کوتاه، داستان های محبوب کانن دویل با محوریت شخصیت شرلوک هلمز بودند:

1-    ماجرای گروه خالدار

2-    ماجرای دار و دسته موحنایی

3-    ماجرای مردان رقصان

این جمله های معروف را شرلوک هلمز سرآرتور کانن دویل به زبان نیاورده اما این روزها همه شرلوک را با این جمله ها می شناسند:

•    بدیهیات، دوست من واتسن.
•    لقبت سان شاینه!
•    من که گیج شدم، بیا به رای بگذاریمش.
•    مسخره بازی در نیار شرلوک!

221B

این پلاک خانه شرلوک هلمز در خیابان بیکر است که این روزها موزه شرلوک هلمز آنجاست، هرچند طبق پلاک های جدید باید پلاک آنجا 237 باشد اما هنوز پلاک 221B بر در این ساختمان است.

76 بازیگر در دنیای سینما  نقش شرلوک هلمز را بازی کردند از جمله بازیل راتبون، مایکل کین، رابرت داونی جونیور، راجر مور، جان کلی، لری هگمن و جدیدا یان مک کلن.

•   5 درصد سهم از بینندگان کل (آمریکا)

•   63210 فالئور در توئیتر برای جانی لی میلیر

•   7.8 امتیاز IMDB
 
•  30 درصد سهم از بینندگان کل (بریتانیا)

•   76398 فالوئر در توئیتر برای کامبریج

•   9.2 امتیاز IMDB


منبع: هفته نامه صدا